İlk yardım ve Önemi

Türk dil kurumu ilk yardımı kaza, hastalık, yangın, deprem ve benzeri tehlikeli ve ani durumlarda hastaya kesin tedavi öncesi, olay yerinde uygulanan ilk ve ivedi işlemdir, diye tanımlamaktadır.

Ülkemiz şartlarını göz önünde bulundurduğumuzda her an her türlü acil yardım gerektiren durumla karşılaşabilmemiz mümkün olmaktadır. Deprem , sel, heyelan, çığ gibi doğal afetlerin yanında yangın, trafik kazası, zehirlenme, düşme gibi insan kaynaklı acil durumlarda sıklıkla karşımıza çıkabilmektedir. Peki, böyle durumlarda ne yapmak gerekir. Afet ve acil durumlara bazı önlemler alınarak görülme sıklığı azaltılsa da tümüyle ortadan kaldırmak mümkün olmadığına göre nasıl hazırlıklı olunabilir.

‘’Bir insanı yaşatan tüm insanlığı yaşatmış gibidir’’ sözünü aklımızdan çıkartmayıp, bunu kendimize düstur edinerek, ona göre yaşayıp ve hayatımıza yön vermemiz gerekmektedir.

Öncelikle şu bilmeliyiz. İlk yardım gerektiren durumlarla sadece doğal afetlerde mi karşılaşmaktayız. Tabii ki de hayır. Evde, iş yerinde, sokak da, yani hayatın her alanında ilk yardım gerektiren bir durumla karşılaşmak mümkün olabilmektedir. Hiç tanımadığımız birine ilk yardım yapabileceğimiz gibi aynı zamanda sevdiklerimize hatta kendi kendimize bile yapmak durumunda kalabileceğimizi aklımızdan çıkarmamalıyız. Bu denli hayatımızın içinde var olan ilk yardıma acaba gereken önem verilebiliyor mu. İlk yardım eğitimleri sadece ehliyet alırken mi gerekli. İlk yardım eğitimi almamış olup olay anında yanlış müdahale yapılarak zarar verilen hasta ve yaralılar ise daha bi ayrı. Peki ama nasıl?

İlk yardım nedir

Herhangi bir kaza veya yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlilerinin yardımı sağlanıncaya kadar, hayatın kurtarılması ya da durumun kötüye gitmesini önleyebilmek amacı ile olay yerindeki mevcut araç ve gereçlerle, tıbbi araç gereç aranmaksızın yapılan ilaçsız uygulamalara ilk yardım denilmektedir.

İlk yardım konusunda eğitim almış herkesin, olayın olduğu yerde bulabildiği her türlü malzemeyi ( tahta, mendil, su, buz ) ve benzeri araçlar kullanarak yaptığı hayat kurtarıcı faaliyetlere ilk yardım denilmekte olup bunu uygulayan kişiye de ilk yardımcı denilmektedir.

İlk Yardımın Amacı;

Kendisinin ve ortamın güvenliğini sağlamak. İlk yardımcı kendisini, çevresini ve yardım ettiği kişi ve kişileri tehlikeye düşürecek hareketlerden kaçınmalıdır.

Yaşamsal vücut fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak. İlk yardımcı solunum, nabız, vücut ısısı, gibi yaşam bulgularını değerlendirip bu fonksiyonların sürdürülmesini sağlamalıdır.

Hasta ya da yaralının olay anındaki mevcut durumunun kötüye gitmesini önlemek

Hasta ya da yaralının iyileşmesini kolaylaştırmak

İlk Yardımın Temel Uygulamaları Nelerdir

1-) Koruma:

Amaç olay yerinde olası tehlikeleri belirleyerek bölgede tehlikelerden arındırılmış güvenli bir çevre oluşturmaktır.

Olay trafik kazası ise araç oluşabilecek ikinci bir kazayı engellemek için güvenli bölgeye alınır

Aracın kontak anahtarı kapatılıp el freni çekilir.

Olay yeri güvenliği ile ilk yardım ve kurtarma faaliyetlerinin engellenmemesi için meraklı kalabalık uzaklaştırılır

Bölgede sigara içilmesi engellenir

Kanamalı durumlarda kan yolu ile bulaşabilecek hastalıklar olabileceği unutulmamalı, müdahale esnasında eldiven kullanılmalıdır.

Olay yeri yada kurtarma yapılacak yer ev gibi kapalı bir alan ise ve ortamda gaz kokusu var ise patlama tehlikesi olabileceği akılda tutulmalı ortam mutlaka havalandırılmalı.

Kıvılcım oluşturabileceğinden dolayı elektrik anahtar ve prizleri kullanılmamalı.

2-) Bildirme: 112

Telefon veya diğer kişiler aracılığı ile, mümkün olan en kısa sürede olay yada ortaya çıkan durum hakkında gerekli ilk yardım kuruluşlarına bilgi verilmesini kapsamaktadır. Ülkemizde ilk yardım ve kurtarma gerekmesi durumunda 112 Acil telefon numarasına haber verilmelidir.

3-) Kurtarma

Olay ya da kaza yerinde hasta ve yaralılara hızlı ancak sakin ve bilinçli bir şekilde yapılan müdahaleler kurtarma kapsamına girmektedir. Hasta ya da yaralının durumunun değerlendirilmesine bağlı olarak ilk yardım yapılmalıdır.

Eğer ilk yardım bilinmiyorsa asla hasta ya da yaralıya dokunulmamalı, müdahale edilmemeli ve yaralı kımıldatılmamalıdır.

İlkyardımcının müdahale ile ilgili yapması gerekenler nelerdir?

Hasta / yaralıların durumunu değerlendirmek ve öncelikli müdahale edilecekleri belirlemek,

Hasta / yaralıların korku ve endişelerini gidermek,

Hasta / yaralılara müdahalede yardımcı olacak kişileri organize etmek,

Hasta / yaralının durumunun ağırlaşmasını önlemek için kendi kişisel olanakları ile gerekli müdahalelerde bulunmak.

Hasta / yaralıyı sıcak tutmak,

Hasta / yaralının yarasını görmesine izin vermemek,

Hasta / yaralıları hareket ettirmeden müdahale yapmak,

Hasta / yaralıların en uygun yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevk edilmesini sağlamak

Ağır yaralıları hayati tehlike olmadığı sürece asla yerinden kıpırdatmamak

112’nin aranması sırasında nelere dikkat edilmelidir?

Sakin olunmalı ya da sakin olan birisinin araması istenmelidir.

112 Çağrı Merkezi tarafından sorulan sorulara açık ve net bir şekilde cevap verilmedir.

Kesin adres bilgileri verilirken, olayın olduğu yere yakın herkes tarafından bilinebilen (okul, cami, market, durak, kavşak, park ) gibi bir yer söylenmesi acil kurtarma görevlilerinin olay yerine ulaşımını kolaylaştıracaktır.

Telefonda olayın tanımı mutlaka yapılmalıdır. (Trafik kazası, düşme, bayılma, elektrik çarpması) gibi bilgiler kurtarma görevlisine mutlaka söylenmelidir.

Hasta / yaralı sayısı ve durumu bildirilmelidir,

Eğer herhangi bir ilkyardım uygulaması yapıldıysa nasıl bir yardım verildiği belirtilmelidir,

112 hattında bilgi alan kişi, gerekli olan tüm bilgileri aldığını söyleyinceye kadar telefon kapatılmalıdır.

TÜM ACİL TIP TEKNİSYENLERİ VE PARAMEDİK DERNEĞİ

ATT. İSA ÇİÇEK

.